Vergi Sirküleri 74 : Menkul Sermaye İradı ve Değer Artış Kazancı Niteliğindeki Ödemelerden Yapılacak Vergi Kesintisi Oranlarında Güncellemeye Gidilmiştir

VERGİ SİRKÜLERİ

SİRKÜLER TARİHİ : 1.11.2024

SİRKÜLER NO : 2024/74
 

MENKUL SERMAYE İRADI VE DEĞER ARTIŞ KAZANCI NİTELİĞİNDEKİ ÖDEMELERDEN YAPILACAK VERGİ KESİNTİSİ ORANLARINDA GÜNCELLEMEYE GİDİLMİŞTİR

(9075 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı 1 Kasım 2024 tarih ve 32709 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır)

1. 1.Giriş

Gelir Vergisi Kanununa 5281 sayılı Kanunun 30 uncu maddesiyle eklenen Geçici 67 nci maddede, menkul kıymetler ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılması ve elde tutulması sürecinde elde edilen gelirler ile mevduat faizleri, repo gelirleri ve özel finans kurumlarından elde edilen gelirlerin vergilendirilmesine yönelik düzenlemelere yer verilmiştir.

Geçici 67’nci maddenin 17’nci fıkrası ile Cumhurbaşkanına, maddede yer alan oranları her bir sermaye piyasası aracı, ihraç edenler, ihraç veya iktisap tarihi, hesap türü, hesap açılış tarihi, kazanç ve irat türü ile bunların vadesi , elde tutulma süresi ve bunları elde edenler itibarıyla, yatırım fonlarının katılma belgelerinin fona iade edilmesinden veya diğer şekillerde elden çıkarılmasından elde edilen kazançlar için fonun portföy yapısına göre, ayrı ayrı sıfıra kadar indirmeye veya %40’a kadar artırmaya yetki verilmiştir.

Söz konusu yetki çerçevesinde 22/7/2006 tarih ve 2006/10731 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı (BKK) yayımlanmış olup anılan BKK ekindeki Kararda, her bir gelir unsuru itibariyle yapılacak vergi kesinlerine maddeler itibariyle yer verilmiştir.

Anılan Kararda yer alan oranlar, çeşitli tarihlerde Cumhurbaşkanı Kararı ile güncellenmekte olup 9075 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yapılan güncellemelere ait bilgilendirme bu sirkülerimizin konusunu oluşturmaktadır.

1. Gelir ve Kazanç Unsurları İtibariyle Geçerli Güncellemeler
2. Dönüşüm Kuru Üzerinden Türk Lirası Mevduat Hesaplarına Çevrilen Altın, Döviz ve Kur Korumları Mevduat Hesapları İçin Geçerli Güncelleme

Kararın 1’inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinin 2 ve 3 numaralı alt bentlerinde yer alan güncellemeler aşağıdaki gibidir:

1. d) Bankalar arası mevduat ile aracı kurumların borsa para piyasasında değerlendirdikleri kendilerine ait paralarına yürütülen faizler hariç olmak üzere, Gelir Vergisi Kanununun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (7) ve (12) numaralı bentlerinde yazılı menkul sermaye iratlarından;

2) Mevduat faizlerinden;

1. i) Vadesiz ve ihbarlı hesaplar ile 6 aya kadar (6 ay dâhil) vadeli hesaplarda %15,
2. ii) 1 yıla kadar (1 yıl dâhil) vadeli hesaplarda %12,

iii)1 yıldan uzun vadeli hesaplarda %10,

1. iv) Enflasyon oranına bağlı olarak değişken faiz oranı uygulanan 1 yıldan uzun vadeli hesaplarda % 0
2. v) Kur korumalı vadeli mevduat hesapları ile döviz tevdiat hesaplarından dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilen mevduat hesaplarından; 6 aya kadar (6 ay dâhil) vadeli olanlarda % 10, 1 yıla kadar (1 yıl dâhil) vadeli olanlarda % 7,5, 1 yıldan uzun vadeli olanlarda % 5
3. vi) Altın cinsinden mevduat hesaplarından dönüşüm fiyatı üzerinden Türk lirasına çevrilen mevduat hesaplarından; 6 aya kadar (6 ay dâhil) vadeli olanlarda % 10, 1 yıla kadar (1 yıl dâhil) vadeli olanlarda % 7,5

3) Katılım bankaları tarafından katılma hesabı karşılığında ödenen kar paylarından;

1. i) Vadesiz, ihbarlı ve özel cari hesaplar ile 6 aya kadar (6 ay dâhil) vadeli hesaplarda %15,
2. ii) 1 yıla kadar (1 yıl dâhil) vadeli hesaplarda %12,

iii) 1 yıldan uzun vadeli hesaplarda %10,

1. iv) Kur korumalı vadeli katılma hesapları ile döviz cinsinden katılım fonu hesaplarından dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilen katılma hesaplarından; 6 aya kadar (6 ay dâhil) vadeli olanlarda %10, 1 yıla kadar (1 yıl dâhil) vadeli olanlarda % 7,5, 1 yıldan uzun vadeli olanlarda % 5
2. v) Altın cinsinden katılım fonu hesaplarından dönüşüm fiyatı üzerinden Türk lirasına çevrilen katılma hesaplarından; 6 aya kadar (6 ay dâhil) vadeli olanlarda % 10, 1 yıla kadar (1 yıl dâhil) vadeli olanlarda % 7,5.

Yürürlük: Güncelleme, 1/11/2024 tarihinden itibaren vadesiz ve özel cari hesaplara ödenecek faizler ve kâr payları ile söz konusu tarihten itibaren açılan veya vadesi yenilenen vadeli hesaplara ödenecek faizler ve kâr payları için uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürülüğe girmiştir.

2. 2.Mevduat Faizi Kesinti Oranlarına İlişkin Geçici Düzenleme

Kararın geçici 2’nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan güncellemeler aşağıdaki gibidir:

31/1/2025 tarihine kadar (bu tarih dâhil) vadesiz ve özel cari hesaplara ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih ile 31/1/2025 tarihleri arasında (bu tarih dâhil) açılan veya vadesi bu tarihler arasında yenilenen hesaplara ödenecek faizler ve kar paylarına, bu kararın 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinin (2) ve (3) numaralı alt bentlerinde yer alan oranlar aşağıdaki şekilde uygulanır.

2) Mevduat faizlerinden;

1. i) Vadesiz ve ihbarlı hesaplar ile 6 aya kadar (6 ay dâhil) vadeli hesaplarda %10,
2. ii) 1 yıla kadar (1 yıl dâhil) vadeli hesaplarda %7,5,

iii)1 yıldan uzun vadeli hesaplarda % 5,

iv)Enflasyon oranına bağlı olarak değişken faiz oranı uygulanan 1 yıldan uzun vadeli hesaplarda % 0,

1. v) Kur korumalı vadeli mevduat hesapları ile döviz tevdiat hesaplarından dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilen mevduat hesaplarından; 6 aya kadar (6 ay dâhil) vadeli olanlarda % 10, 1 yıla kadar (1 yıl dâhil) vadeli olanlarda % 7,5, 1 yıldan uzun vadeli olanlarda % 5
2. vi) Altın cinsinden mevduat hesaplarından dönüşüm fiyatı üzerinden Türk lirasına çevrilen mevduat hesaplarından; 6 aya kadar (6 ay dâhil) vadeli olanlarda % 10, 1 yıla kadar (1 yıl dâhil) vadeli olanlarda % 7,5.

3) Katılım bankaları tarafından katılma hesabı karşılığında ödenen kar paylarından;

1. i) Vadesiz, ihbarlı ve özel cari hesaplar ile 6 aya kadar (6 ay dâhil) vadeli hesaplarda %10,
2. ii) 1 yıla kadar (1 yıl dâhil) vadeli hesaplarda % 7,5,

iii) 1 yıldan uzun vadeli hesaplarda % 5,

1. iv) Kur korumalı vadeli katılma hesapları ile döviz cinsinden katılım fonu hesaplarından dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilen katılma hesaplarından; 6 aya kadar (6 ay dâhil) vadeli olanlarda % 10, 1 yıla kadar (1 yıl dâhil) vadeli olanlarda % 7,5, 1 yıldan uzun vadeli olanlarda % 5
2. v) Altın cinsinden katılım fonu hesaplarından dönüşüm fiyatı üzerinden Türk lirasına çevrilen katılma hesaplarından; 6 aya kadar (6 ay dâhil) vadeli olanlarda % 10, 1 yıla kadar (1 yıl dâhil) vadeli olanlarda % 7,5.

Yürürlük: Güncelleme, 1/11/2024 tarihinden itibaren vadesiz ve özel cari hesaplara ödenecek faizler ve kâr payları ile söz konusu tarihten itibaren açılan veya vadesi yenilenen vadeli hesaplara ödenecek faizler ve kâr payları için uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürülüğe girmiştir.

3. 3.Bankalar Tarafından İhraç Edilen Tahvil Ve Bonolar Ile Fon Kullanıcısının Bu Bankalar Olduğu Varlık Kiralama Şirketleri Tarafından Ihraç Edilen Kira Sertifikalarından Elde Edilen Gelir Ve Kazançlara İlişkin Geçici Düzenleme

Kararın geçici 3’üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan güncellemeler aşağıdaki gibidir:

(1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih ile 31/1/2025 tarihi (bu tarih dâhil) arasında iktisap edilen, bankalar tarafından ihraç edilen tahvil ve bonolardan elde edilen gelir ve kazançlar ile fon kullanıcısının bu bankalar olduğu varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen kira sertifikalarından elde edilen gelir ve kazançlara bu Kararın 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (1) ve (3) numaralı alt bentleri ile (ç) bendinde yer alan oranlar aşağıdaki şekilde uygulanır.

1. i) Vadesi 6 aya kadar (6 ay dâhil) olanlara sağlanan gelirlerden % 10
2. ii) Vadesi 1 yıla kadar (1 yıl dâhil) olanlara sağlanan gelirlerden % 7,5,

iii) Vadesi 1 yıldan uzun olanlara sağlanan gelirlerden % 5,

1. iv) 6 aydan az süreyle (6 ay dâhil) elde tutulanların elden çıkarılmasından doğan kazançlardan % 10,
2. v) 1 yıldan az süreyle (1 yıl dâhil) elde tutulanların elden çıkarılmasından doğan kazançlardan % 7,5,
3. vi) 1 yıldan fazla süreyle elde tutulanların elden çıkarılmasından doğan kazançlardan % 5,”

(2) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih ile 31/1/2025 tarihi (bu tarih dâhil) arasında iktisap edilen, (değişken, karma, eurobond, dış borçlanma, yabancı, serbest fonlar ile unvanında ‘’döviz’’ ifadesi geçen yatırım fonları hariç) yatırım fonlarından elde edilen gelir ve kazançlara, bu Kararın 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (1) numaralı alt bendi ile (ç) bendinde yer alan oranlar % 10 uygulanır.

Yürürlük: Güncelleme, 1/11/2024 tarihinden itibaren iktisap edilen; bankalar tarafından ihraç edilen tahvil ve bonolardan ve fon kullanıcısının bu bankalar olduğu varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen kira sertifikalarından elde edilen gelir ve kazançlar için uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.

4. 4.Hazine ve Maliye Bakanlığınca İhraç Edilen Devlet Tahvili ve Hazine Bonolarından Elde Edilen 4749 Sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Uyarınca Kurulan Varlık Kiralama Şirketleri Tarafından İhraç Edilen Kira Sertifikalarından Elde Edilen Gelir ve Kazançlara İlişkin Geçici Düzenleme

Kararın geçici 4’üncü maddesinde yer alan güncellemeler aşağıdaki gibidir:

Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih ile 31/1/2025 tarihi (bu tarih dâhil) arasında iktisap edilen,  Hazine ve Maliye Bakanlığınca ihraç edilen Devlet tahvili ve Hazine bonolarından elde edilen gelir ve kazançlar ile 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca kurulan varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen kira sertifikalarından elde edilen gelir ve kazançlara, bu Kararın 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (1) ve (3) numaralı alt bentleri ile (ç) bendinde yer alan oranlar %0 uygulanır.

Yürürlük: Güncelleme, 1/11/2024 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

5. 5. İpotek Finansmanı Kuruluşları Tarafından İhraç Edilen Varlığa Dayalı Menkul Kıymetler, İpoteğe Dayalı Menkul Kıymetler, İpotek Teminatlı Menkul Kıymetler ve Varlık Teminatlı Menkul Kıymetlerden Elde Edilen Gelir Ve Kazançlara İlişkin Geçici Düzenleme

Kararın geçici 5’inci maddesinde yer alan güncellemeler aşağıdaki gibidir:

Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih ile 31/1/2025 tarihi (bu tarih dahil) arasında iktisap edilen, 6362 sayılı Kanun kapsamında kurulan ipotek finansmanı kuruluşları (bu şirketlerin kurucusu olduğu varlık finansmanı fonları ve konut finansmanı fonları dahil) tarafından ihraç edilen varlığa dayalı menkul kıymetler, ipoteğe dayalı menkul kıymetler, ipotek teminatlı menkul kıymetler ve varlık teminatlı menkul kıymetlerden elde edilen gelir ve kazançlara 1 inci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinin (1) ve (3) numaralı alt bentleri ile (ç) bendinde yer alan oranlar %7,5 olarak uygulanır.

Yürürlük: Güncelleme, 1/11/2024 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

9075 sayılı Cumhurbaşkanı Kararına ulaşmak için tıklayınız.

Bilgilerinize Sunulur.

Saygılarımızla,

GÜRELİ YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK

VE BAĞIMSIZ DENETİM HİZMETLERİ A.Ş.