Vergi Sirküleri 62 : Vergi Kanunlarında Değişiklikler Yapan 7456 Sayılı Kanun Yayımlandı

VERGİ SİRKÜLERİ

SİRKÜLER TARİHİ : 15.7.2023

SİRKÜLER NO : 2023/62

VERGİ KANUNLARINDA DEĞİŞİKLİKLER YAPAN 7456 SAYILI KANUN YAYIMLANDI

(7456 Sayılı “6/2/2023 Tarihinde Meydana Gelen Depremlerin Yol Açtığı Ekonomik Kayıpların Telafisi İçin Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi İhdası İle Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun”, 15/07/2023 tarih, 32249 Sayılı Resmi Gazete’de Yayımlanmıştır.)
​​​​​​

Yayımlanan Kanunla, diğer yasal düzenlemelere ilave olarak vergi kanunlarında değişiklikler yapılmış olup, söz konusu değişiklikler aşağıda özetlenmiştir:

1. 1.Bir Defaya Mahsus Olmak Üzere 2023 Yılı İçin Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi Getirilmiştir

Kanunun 1. maddesinde yapılan düzenleme ile, 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen depremlerin etkilerinin azaltılması amacıyla, motorlu taşıtlar vergisi kanununun 5., 6. ve geçici 8. maddelerinde yer alan (I), (I/A), (II) ve (IV) sayılı tarifelerde bulunan ve 15 Temmuz 2023 tarihinde kayıt ve tescilli olan taşıtlar ile 31 Aralık 2023 tarihine kadar ilk defa kayıt ve tescil edilecek olan taşıtlardan, bir defaya mahsus olmak üzere, 2023 yılında tahakkuk ettirilen motorlu taşıtlar vergisi tutarı kadar ek motorlu taşıtlar vergisi alınması öngörülmüştür.

Ek motorlu taşıtlar vergisinin, 15 Temmuz 2023 tarihi itibarıyla motorlu taşıtlar vergisi mükellefi olan gerçek ve tüzel kişiler adına 15 Temmuz 2023 tarihinde; anılan tarihten 31 Aralık 2023 tarihine kadar ilgili sicillere ilk defa kayıt ve tescil edilen taşıtların sahibi olan gerçek ve tüzel kişiler için ise kayıt ve tescilin yapıldığı tarihte tahakkuk ettirileceği ve tebliğ edilmiş sayılacağı düzenlenmiştir.

Ayrıca, motorlu taşıtlar vergisinin 4. maddesinde yer alan istisnalar, ek motorlu taşıtlar vergisi için de uygulanacak olup, 6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş İlinde meydana gelen depremler nedeniyle Hazine ve Maliye Bakanlığınca mücbir sebep hali ilan edilen yerlerde; deprem tarihi itibarıyla kayıt ve tescilli olan taşıtlar, deprem nedeniyle yıkılan veya ağır ya da orta hasarlı hale gelen binaların maliklerine ait taşıtlar, depremlerde ağır hasar görerek kullanılamaz duruma gelen taşıtlar ile deprem nedeniyle eşi veya birinci derece kan hısımlarından birini kaybeden mükelleflere ait taşıtlar ek motorlu taşıtlar vergisinden müstesna tutulmuştur.

15 Temmuz 2023 tarihi itibariyle ilgili sicillere kayıt ve tescil edilmiş olan taşıtlara ilişkin ek motorlu taşıtlar vergisi, birinci taksiti 31 Ağustos 2023 gününe kadar, ikinci taksiti 2023 yılının Kasım ayı sonuna kadar olmak üzere iki eşit taksitte; 15 Temmuz 2023 ila 31 Aralık 2023 tarihleri arasında ilgili sicillere ilk defa kayıt ve tescil edilecek olan taşıtlara ilişkin ek motorlu taşıtlar vergisi ise bu taşıtların motorlu taşıtlar vergisi ile birlikte peşin olarak ödenecektir. 

Ek motorlu taşıtlar vergisi ödenmeden, trafikten çekme, hurdaya çıkarma ve yurt dışına çıkarma nedeniyle tescil kaydı kapatma işlemleri yapılamayacaktır.

2. GEKAP Tutarlarının Belirlenmesinde Cumhurbaşkanına Tanınan Yetki

Kanunun 6. maddesiyle, Çevre Kanununun ek 11. maddesi çerçevesinde geri katılım kazanım paylarının belirlenmesinde, Cumhurbaşkanı yeniden değerleme oranında artırılarak belirlenen tutarları iki katına kadar artırmaya veya yarısına kadar indirmeye yetkili kılınmıştır.

3. 3.Kurumların Aktifinde En Az İki Yıl Süreyle Bulunan Taşınmazların Satışına İlişkin KDV İstisnası Kaldırılmıştır

Kanunun 7. maddesindeki düzenleme ile kurumların aktifinde en az iki tam yıl süreyle bulunan “taşınmazların” satışında uygulanan KDV istisnası, KDV kanununun 17. maddesinin 4. fıkrasının (r) bendi ilk paragrafında yer alan istisna kapsamından, çıkartılmıştır.

Yeni düzenlemeyle, aynı istisna düzenlemesinin (u) bendi kapsamında varlık kiralama şirketlerine ve (y) bendi kapsamında finansal kiralama şirketlerine devredilen taşınmazlara uygulanan KDV istisnası da kaldırılmıştır.

Aynı bentde yer alan ve kurumların aktiflerinde bulundurdukları iştirak hisselerine ilişkin KDV isitsnası ise uygulanmaya devam edilecektir.

Kanunun 8. maddesiyle katma değer vergisi kanununa ilave edilen Geçici 43. Madde ile, 15 Temmuz 2023 tarihinden önce kurumların aktifinde yer alan taşınmazların satışında değişiklik öncesi hükümlerin uygulanmasına devam olunacaktır.

4. 4.Deprem Afetzedelerine Bağışlanacak Konutların İnşası Dolayısıyla Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşlarına Yapılan Teslim ve Hizmetler 31.12.2024 Tarihine Kadar KDV’nden Müstesna Tutulmuştur

Kanunun 9. maddesiyle Katma Değer Vergisi Kanununa eklenen Geçici Madde 44 ile, 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen depremler nedeniyle genel hayata etkili afet bölgesi olarak kabul edilen yerlerde, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı ile İmzalanan protokol kapsamında afetzedelere bağışlanacak konutların inşası dolayısıyla kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına yapılan teslim ve hizmetler 31 Aralık 2024 tarihine kadar KDV’nden müstesna tutulmuştur.

Aynı düzenlemede bu kapsamda yapılan teslim ve hizmetler nedeniyle yüklenilen vergilerin, vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan vergiden indirilebilmesi, indirim yoluyla telafi edilemeyen katma değer vergilerin ise istisna kapsamında işlem yapan mükellefin talebi üzerine iade edilmesi ön görülmüştür.

Cumhurbaşkanı, düzenlemede öngörülen 31 Aralık 2024 tarihini bir yıla kadar uzatmaya ve Hazine ve Maliye Bakanlığı istisna kapsamına girecek teslim ve hizmetleri tanımlamaya ve istisna ve iadeye ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkili kılınmıştır.

5. 5.ÖTV Oranlarının Belirlenmesinde Cumhurbaşkanı’nın Yetkisi Genişletilmiş ve (I) Sayılı ÖTV Listesindeki Akaryakıt ve Diğer Ürünlere İlişkin Maktu Vergilerin YİÜFE Oranına Göre Artırılması Öngörülmüştür

Kanunun 12. maddesi ile ÖTV Kanununun 12. maddesinde yapılan değişiklikle;

• ÖTV Kanununa ekli (I) sayılı listede yer alan petrol ürünleri, LPG, doğalgaz, madeni yağlar, solventler ve diğer ürünlerde uygulanan maktu vergi tutarlarını, her bir mal itibarıyla anılan listede yer alan veya yeniden belirlenmiş sayılan en yüksek vergi tutarının beş katına kadar artırmak üzere Cumhurbaşkanı’na yetki verilmiş, ve;
• ÖTV Kanunu’na ekli (I) sayılı listede yer alan maktu vergi tutarlarının veya Cumhurbaşkanınca bunlara ilişkin belirlenen en son maktu vergi tutarlarının, ocak ve temmuz aylarında, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından ilan edilen yurt içi üretici fiyat endeksinde son altı ayda meydana gelen değişim oranında, bu değişimin ilanı gününden geçerli olmak üzere yeniden belirlenmiş sayılacağı düzenlenmiştir. Cumhurbaşkanı, uygulama dönemlerini gün veya ay olarak belirlemeye veya belirleyeceği mallar ve aylar itibarıyla yeniden belirlenmiş sayılan tutarların uygulanmamasına karar vermeye yetkili kılınmıştır.

6. 6.Girişim Sermayesi Yatırım Fonlarından Elde Edilen Kazançlara İlişkin İstisna Hariç Olmak Üzere, Şirketlerin Yatırım Fonlarından Elde Ettikleri Kazançlara İlişkin Kurumlar Vergisi İstisnası Kaldırılmıştır

Kanunun 19. maddesiyle Kurumlar Vergisi Kanununun (KVK) istisnalara ilişkin 5. maddesinin ilk fıkrasının (a) bendinin (3) numaralı alt bendine yapılan ilave ile kurumların “tam mükellefiyete tabi girişim sermayesi yatırım fonlarının katılma paylarının Vergi Usul Kanunu’nun 279. maddesi kapsamında değerlenmesinden” kaynaklanan değer artış kazançları kurumlar vergisi istisnası kapsamına alınmıştır.

Yine aynı kanun maddesiyle, KVK’nun istisnalara ilişkin 5. Maddesinin ilk fıkrasının (a) bendinin (4) ve (5) numaralı alt bentleri yürürlükten kaldırılarak, kurumların “tam mükellefiyete tabi diğer yatırım fonu katılma paylarından elde ettikleri kâr payları ile katılma paylarının fona iadesinden doğan gelirler ile bu neviden istisna kazançlarına kaynak oluşturan yatırım fonlarının katılma paylarının VUK’nun 279. maddesi kapsamında değerlenmesinden kaynaklanan” değer artış kazançlarına yönelik kurumlar vergisi istisnası sona erdirilmiştir.

Aynı düzenlemede, diğer (girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları ile yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde edilenler haricindeki) yatırım fonu katılma payları ile yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde edilen kâr paylarının kurumlar vergisi istisnasından yararlandırılmayacağı belirlenmiştir.

Söz konusu değişiklikler, 15 Temmuz 2023 tarihinden itibaren iktisap edilen yatırım fonu katılma payları için uygulanmak üzere aynı tarihte yürürlüğe girmiştir.

7. 7.Kurumların Taşınmaz Satışından Elde Ettikleri Kazançlara Yönelik %50 Oranlı Kurumlar Vergisi İstisnası Kaldırılmıştır

Kanunun 19. maddesinde getirilen düzenlemeyle KVK’nun istisnalara ilişkin 5. maddesinin ilk fıkrasının (e) bendinin ilk paragrafında değişiklik yapılarak, kurumların en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan taşınmazların satışından doğan kazançların %50’lik kısmına tanınan kurumlar vergisi istisnası kanunun yayım tarihi olan 15 Temmuz 2023 tarihinde sona erdirilmiştir.

Öte yandan Kanunun 22. maddesiyle KVK’na eklenen geçici 16. madde ile 15 Temmuz 2023 tarihinden önce kurumların aktifinde yer alan taşınmazlar için KVK’nun 5. maddesinin 1. fıkrasının (e) bendinin değişiklik öncesi istisna hükümlerinin uygulanması ön görülmüştür. Ancak söz konusu taşınmazların satışından elde edilecek kazançlar için istisna oranı %50 yerine %25 uygulanacaktır.

8. 8.Kurumların Aktiflerinde Yer Alan Taşınmazların Devri Kısmi Bölünme Kapsamından Çıkarılmaktadır

Kanunun 20. maddesinde getirilen değişiklikle “taşınmazlar” 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren KVK’nun 19. maddesinin 3. fıkrası (b) bendi uyarınca yapılacak kısmi bölünme işlemleri kapsamından çıkarılmıştır.

Getirilen değişiklikle 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren sadece iştirak hisseleri ile hizmet işletmeleri KVK’nunda öngörülen koşullar kapsamında kısmi bölünmeye konu edilebilecektir.

Düzenlemenin yürürlük tarihi 1 Ocak 2024 olarak belirlendiğinden, taşınmazların 1 Ocak 2024 tarihine kadar değişiklik öncesi KVK hükümlerine göre kısmi bölünmeye konu edilmeleri mümkündür.

9. 9.Kurumlar Vergisi Oranı %25’e, Banka ve Finansman Şirketlerinde %30’a Yükseltilmiştir

Kanunun 21. maddesinde yer alan düzenlemeyle KVK’nun 32. maddesinde belirlenmiş olan genel kurumlar vergisi oranı %20’den %25’e; bankalar, 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu kapsamındaki şirketler, elektronik ödeme ve para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, sermaye piyasası kurumları, sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketlerine uygulanan kurumlar vergisi oranı ise %25’den %30’a çıkartılmıştır.

Kurumlar vergisi oran artışları 1 Ekim 2023 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyannamelerden başlamak üzere; kurumların 2023 ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlarına, özel hesap dönemine tabi olan kurumların ise 2023 takvim yılında başlayan özel hesap dönemi ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlarına uygulanmak üzere 15 Temmuz 2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

10. 10.Kurumların İhracattan Elde Ettikleri Kazançlara Uygulanan 1 Puanlık Kurumlar Vergisi İndirimi 5 Puana Çıkartıldı

Kanunun 21. maddesiyle KVK’nun 32. maddesinin 7. fıkrasında yapılan değişiklikle, ihracat yapan kurumların münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançlarına halen 1 puan olarak uygulanan kurumlar vergisi oran indirimi 5 puana yükseltilmiştir.

İhracatçı kurumlara tanınan 5 puanlık oran indirimi de, 1 Ekim 2023 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyannamelerden başlamak üzere; kurumların 2023 ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlarına, özel hesap dönemine tabi olan kurumların ise 2023 takvim yılında başlayan özel hesap dönemi ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlarına uygulanmak üzere 15 Temmuz 2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

7456 Sayılı Kanuna ulaşmak için tıklayınız.

Bilgilerinize Sunulur.

Saygılarımızla,

GÜRELİ YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK

VE BAĞIMSIZ DENETİM HİZMETLERİ A.Ş.