Vergi Sirküleri 2016/49 : Torba Yasa İle Damga Vergisi, Harçlar Ve Emlak Vergisi Kanunlarında Yapılan Değişikler

Vergi Sirküleri 2016/49 : Torba Yasa İle Damga Vergisi, Harçlar Ve Emlak Vergisi Kanunlarında Yapılan Değişikler
VERGİ SİRKÜLERİ

SİRKÜLER TARİHİ : 09.08.2016

SİRKÜLER NO : 2016/49

TORBA YASA İLE DAMGA VERGİSİ, HARÇLAR VE EMLAK VERGİSİ KANUNLARINDA YAPILAN DEĞİŞİKLER

(6728 Sayılı Yasa 15/07/2016 Tarihinde yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.)

Yayımlanan Torba yasa ile birçok vergi kanununda değişiklik yapılmış olup Damga Vergisi Kanunu, Harçlar Kanunu ve  Emlak Vergisi Kanunu’na  ilişkin yapılan değişikler özet olarak aşağıda açıklanmıştır:

DAMGA VERGİSİ KANUNDA YAPILAN DEĞİŞİKLER:

1-Nispi damga vergisine tabi kağıtların sadece bir nüshası damga vergisine tabi tutulacaktır.

Daha önce her nüshası üzerinden ayrı ayrı damga vergisi alınan kağıtların sadece bir nüshası için damga vergisi hesaplanacaktır.

2-Kağıt üzerinden birden fazla adi kefalet ve garanti taahhüdü şerhleri bulunması halinde her bir kişi için ayrı ayrı damga vergisi hesaplanması yerine yalnızca bir adi kefalet ve bir garanti taahhüdü damga vergisine tabi tutulacaktır.

Adi kefalet ve garanti taahhüdü üçüncü kişinin akdi ve işlemi olarak ve birden fazla kişi olması halinde her kişi için ayrı ayrı damga vergisi hesaplanmakta idi.

3-Sözleşmenin yaptırımı mahiyetinde olan cezai şart, cayma parası, pay akçesi gibi işlemler üzerinden damga vergisi hesaplanmayacaktır.

Birbirine bağlı ve bir asıldan doğma akit ve işlemlerin bir akitte toplanması halinde bunlardan en yüksek vergi alınmasını gerektiren işlem üzerinden vergi alınmaktadır. Bundan böyle pay akçesi (bağlanma parası), cayma tazminatı , ücret tevkifi, cezai şart gibi bir sözleşmenin yaptırımı olarak belirlenen taahhütler, bunlar başlı başına ayrı bir sözleşmeye konu olmadıkça bunların tutarlarına damga vergisi hesaplanacak üzerinden en yüksek vergi alınması gereken bedelin tespitinde dikkate alınmayacaktır.

4-Azami tutardan  damga vergisine tabi tutulan sözleşmelerde sadece bedelin arttırılmasına yönelik düzenlenen kağıtlarda artırılan tutar üzerinden ayrıca damga vergisine tabi tutulmayacaktır.

Vergi idaresi’nin uygulamalarında sözleşmelerde bedel artırımı ile ilgili daha sonra düzenlenen kağıtlarda arttırılan tutar üzerinden vergi hesaplanmaktadır.

Azami tutar üzerinden daha önce vergilendirilmiş sözleşmelerde  bedel artırımı yapılır ise artış tutarları ayrıca vergilendirilmeyecektir.

5-Sermaye Piyasası Mevzuatı uyarınca Sermaye Piyasası Kurulunca düzenlenmesi öngörülen kağıtlara sıfır damga vergisi uygulanması konusunda Bakanlar Kuruluna tanınan yetkinin kapsamına Bankacılık Mevzuatına göre Bankacılık ve Denetleme Kurulunca düzenlenmesi öngörülen kağıtlarda dahil edilmiştir.

Halen 20.08.1994 Tarihli 94 / 6035 Sayılı  Karar uyarınca Sermaye Piyasasında düzenlenmesi öngörülen bazı kağıtlara (0) sıfır oranında vergi uygulanmaktadır.

6-Bakanlar Kuruluna mükerrer 30.uncu maddede verilen yetki genişletilerek farklı kağıt türleri için farklı oranlar belirlenmesi ayrı ayrı veya birlikte (0) sıfıra kadar indirme yetkisi tanınmaktadır.

7-Damga Vergisi Kanununa ekli (1) sayılı tabloda bazı sözleşme türleri ayrı ayrı belirtilerek bu kağıtlar için oran farklılaştırılması yapılabilmesi imkanı sağlanmıştır.

8-Döviz Kazandırıcı faaliyetlerde Damga Vergisi istisna uygulamasında tebliğle düzenlenen “Vergi , resim harç istisnası ” belgesi alınması şartı kanuni düzenleme haline getirilmiştir.

Döviz Kazandırıcı faaliyetlerde Damga Vergisi Harç İstisnası uygulanması ile ilgili faaliyetlerin kapsamı Kanunun Ek.2.maddesinde yer alan yetkiye istinaden Maliye Bakanlığı ve Dış Ticaret Müsteşarlığı  tebliğlerle belirlenmiştir. Bu faaliyetlerin kanun maddesinde bazı ilaveler yapılarak yer alması sağlanmış ve döviz kazandırıcı bazı faaliyetlerde istisnanın uygulanabilmesi için  “Vergi, Resim, Harç İstisnası Belgesi” alınması şartı kanuni düzenleme haline getirilmiştir.

Zira, Danıştay’ın bir çok kararları istisnanın uygulanması için tebliğ ile getirilen belge alma şartının geçerli olmadığı yönündedir.

Bundan böyle, Vergi Resim Harç İstisnası Belgesi alınması şartı kanuni düzenleme haline getirilmiştir.

Yine, maddede sayılan Döviz Kazandırıcı faaliyetlere ilave olarak yine Maliye ve Ekonomi Bakanlığı’na döviz kazandırıcı diğer faaliyetleri belirleme yetkisi de verilmiştir.

9-İkili ve çok taraflı uluslararası anlaşma kapsamında Türkiye’de gerçekleştirilen projeleri üstlenen tam mükellef firmaların teslim ve hizmetleri ile tam ve dar mükellef firmaları ortaklığı şeklinde üstlenilmesi halinde tam mükellef firmanın ortaklığı oranında gerçekleştireceği teslim ve hizmetler ile tam mükellef imalatçı firmaların bu projeyi üstlenen firmalara yaptığı teslim ve hizmetler istisna uygulanacağı belirtilmiştir.

Dar mükellef firmaların Türkiye’de üstlendikleri faaliyetlerin döviz kazandırıcı faaliyet olmadığı konusuna açıklık getirilmiştir.(Ek 2.madde 2/a bendi)

Yine kamu özel işbirliği kapsamında tesis yapımı ve yenilenmesi işlerini üstlenen tam mükellef firmaların yapacakları hizmet ve faaliyetleri de istisna kapsamına alınmıştır.(Ek 2.madde 2/o bendi) n ve o bendinde yer alan istisnalar kanunun yayımlandığı tarihten sonra yapılan proje ve işlere uygulanacaktır.

10-Kamu İhale Kanununa tabi ihalelere yapılan itiraz ve şikayet üzerine ihale kararının iptal edilmesi halinde kararın hükmünden  yararlanılmayan kısmına isabet eden damga vergisinin ret ve iadesi imkanı sağlanmıştır.

11-Düzeltme amacıyla verilen beyannameler damga vergisine tabi tutulmayacaklardır.

12-Muhtasar Beyanname ile SGK’ya verilecek aylık prim ve hizmet belgesinin birleştirilerek verilecek beyannamelerde damga vergisi 37,40.-TL olarak belirlenmiştir.

13-Damga Vergisinden istisna edilen kağıtların kapsamı değiştirilmiş ve yeni istisnalar eklenmiştir.

Damga Vergisinden istisna edilen ve kanuna ekli (2) sayılı tabloda yer alan kağıtlarla ilgili bazı değişiklikler aşağıda belirtilmiştir:

-Okul idareleri ile veliler veya öğrencilerin karşılıklı hak ve menfaatlerini düzenleyen kağıtların damga vergisinden istisna edilmesi sağlanmıştır.

-Resmi dairelerce yurtdışına gönderilen kişiler adına yurtdışında bulunan eğitim ve öğretim kurumları ile sağlık kurumlarına veya bu kurumlara ödenmek üzere ilgili kişilere yapılan ödemelere ilişkin düzenlenen kağıtlar damga vergisinden istisna edilmektedir.

-Halihazırda sigorta sözleşmeleri (reasürans ve koasürans sözleşmeleri dahil ) ve sigorta ücretinin ödenmesine ilişkin kağıtlar damga vergisinden istisna olup yapılan düzenleme ile diğer kağıtta yer alan sigorta yaptırma taahhütlerinin de istisna kapsamına alınması suretiyle damga vergisinin asıl akit bedeli üzerinden alınması sağlanmıştır.

Ayrıca bireysel emeklilik , gruba bağlı bireysel emeklilik, işveren grup emeklilik sözleşmelerine de damga vergisi istisnası sağlanmaktadır.

-Halihazırda anonim , limited ve eshamlı komandit şirketlerin kuruluş ve sermaye artırımları damga vergisinden istisna olup , yapılan düzenleme ile söz konusu şirketlerin pay devirleri de istisna kapsamına alınmıştır.

-6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu kapsamında tezgah üstü piyasalarda müşterileri ile karşılıklı türev araç düzenleme ve işlem yapma yetkisi  bankaların yanı sıra aracı kurumlara da verildiğinden aracı kurumlar da istisna kapsamına alınmıştır.

-Gayrımenkul yatırım ortaklıklarında olduğu gibi gayrımenkul yatırım fonlarının münhasıran gayrımenkul portföylerine ilişkin alım satım sözleşmeleri ile gayrımenkul satış vaadi sözleşmelerine damga vergisi istisnası sağlanmıştır.

-Bankalar , yurtdışı kredi kuruluşları ve uluslararası kurumların fatura temliki , kredinin devri işlemlerine ilişkin düzenlenen kağıtların damga vergisinden istisna edilmesi sağlanmıştır.

-Finansman şirketlerinin düzenlemiş olduğu kredi sözleşmelerinin devrine ilişkin kağıtların da istisna kapsamına alınması sağlanmıştır.

-Damga vergisinden istisna olan kira sözleşmelerinde yer alan kefalet şerhleri ve teminatlara damga vergisi  uygulanmayacaktır.

İktisadi işletmelere dahil olmayan gayrimenkullerin gerçek kişilere kiraya verilmesinde ( dernek ve adaylarca yerleşim yeri olarak yapılan kiralamalar dahil) kira akti damga vergisinden istisna olmasına rağmen kira sözleşmesinde yer alan kefalet ve teminat şerhleri damga vergisine tabi tutulmakta idi.

Aynı şekilde gelir vergisinden muaf esnaf ve serbest meslek erbabı ile basit usulde gelir vergisine tabi esnafa kiralanan ve iktisadi işletmeye ait olmayan işyeri kira sözleşmelerinde de bu şerhlere istisna uygulanacaktır.

-Kira sertifikası işlemlerine konu varlıkları menkul ve gayrımenkul mallar ile maddi olmayan varlıklar olarak sınırlı bir şekilde belirten mevcut istisna hükmünde yapılan değişiklikle , farklı kira sertifikası türlerine göre düzenlenen kağıtlar ve kira sertifikaları ödemeleri ile bunların teminatlarına ilişkin olarak düzenlenen her türlü kağıtların damga vergisinden istisna edilmiştir.

-Yatırım teşvik belgesi kapsamında yer alan yatırım mallarına ilişkin olarak yatırım teşvik belgesi sahibi yatırımcılarla bu malların üreticileri ve tedarikçileri arasında düzenlenen kağıtlara; münhasıran yatırım döneminde belge kapsamındaki yatırımlarla ilgili bir malın üretiminde ya da bir hizmetin sağlanmasında kullanılan patent,know-ho gibi gayrımaddi hakların kiralanması ve satın alınmasında düzenlenen kağıtlara; belge kapsamındaki sabit kıymet yatırımlarının imal ve inşaasına yönelik olarak teşvik belgesi sahibi yatırımcılarla bu işi yapanlar  arasında düzenlenen sözleşmeler,taahhütnameler,teminatlar ve bu mahiyetteki kağıtlara; söz konusu yatırımlara yönelik teşvik belgesi sahibi yatırımcılara verilecek danişmanlık ve teknik müşavirlik hizmetlerine ilişkin düzenlenen kağıtlara damga vergisi istisnası getirilmiştir.

-Yatırımlarda Devlet yardımları hakkında kararlarla belirlenen yüksek ve orta-yüksek teknolojili sanayi ürünlerinin imalatında ilişkin olarak imalatçılarla tedarikçileri arasında düzenlenen kağıtlara damga vergisi istisnası sağlanmıştır.

-Özel Tüketim Vergisi Kanunu ve aynı Kanunun ikincil mevzuatı gereğince düzenlenmesi ve verilmesi taahhütnamelere damga vergisi istisnası sağlanmıştır.

-Ödeme hizmeti sağlayıcısı olarak tanımlanan 5411 sayılı Kanun kapsamındaki bankalar,elektronik para kuruluşları ve ödeme kuruluşları ile ödeme hizmeti kullanıcıları arasında bir defaya mahsus ödeme işlemi için düzenlenen tek seferlik ödeme sözleşmelerine damga vergisi istisnası uygulanacaktır.

-Binalarda ısı yalıtımı ve enerji tasarrufu sağlamaya yönelik olarak yapılan işlemler nedeniyle düzenlenen kağıtlar ile imalat sanayinde faaliyet gösteren sanayi sicil belgesini  haiz firmaların , imalat faaliyetlerinde kullanılmak üzere yeni (kullanılmamış ) münhasıran makina ve techizat alımlarına yönelik düzenlenen kağıtlar damga vergisinden istisna edilmiştir.

-İhracatı teşvik etmek, ülkemizde üretilen ürünlerin yurtdışı pazarlara açılmasını sağlamak amacıyla , bedelsiz ihracata ve yurtdışı fuarlara katılıma ilişkin kağıtlara damga vergisi istisnası sağlanmıştır.

-Gemi yat ve gemi dışında suda yüzebilen ve tahsis edildiği gayeye uygun olarak kullanılan , her türlü araç ve yapının inşası,yenileme ve dönüşümü ile bakım ve onarımına ilişkin düzenlenen kağıtlara damga vergisi istisnası sağlanmıştır.

-KOBİ’lere ve teknoloji geliştirme kapasitesine sahip girişim şirketlerine sermaye piyasası vasıtasıyla finansman sağlayan girişim sermayesi yatırım ortaklıkları ve girişim sermayesi yatırım fonlarınca münhasıran girişim sermayesi yatırımları ile ilgili düzenlenen sözleşmelere ve bu sözleşmelere ilişkin düzenlenen diğer kağıtlara damga vergisi istisnası sağlanmaktadır.

-Sermaye Piyasası araçlarının kredili alımı , açığa satışı ve ödünç alma ve verme işlemleri ile ilgili olarak aracı kurumlar ile yatırımcılar arasında düzenlenecek sözleşmelere damga vergisi istisnası sağlanmaktadır.

– İleri teknolojiye sahip ve teknoloji transferi sağlayacak yurtdışında yerleşik şirketlerin satın alınması ile bu alımlara yönelik mali ve hukuki danışmanlık hizmeti alımına ilişkin düzenlenen kağıtlara damga vergisi istisnası sağlanmaktadır.

HARÇLAR KANUNUNDA YAPILAN DÜZENLEMELER:
Harçlar Kanununda da Damga Vergisi Kanununda yapılan düzenlemelere paralel benzer düzenlemeler yapılmıştır. Bunun yanında yapılan diğer bazı önemli düzenlemeler aşağıda belirtilmiştir.

1-Finansal kiralama işlemlerinde, kiralanan taşınmazın finansal kiralama sözleşmesinin sonunda kiracıya devri tapu harcıdan istisna edilmiştir.

Harçlar Kanununun 59/p bendinde yer alan bu istisna konut finansmanı amacıyla yapılan finansal kiralamalarda konutların kiracıya devri ile sınırlı iken istisnanın kapsamı genişletilmiştir.

2-Tahkim davalarında nispi karar ve ilan harcı alınmayacaktır.

3-Ticari işletmelerin kuruluş aşamasında defter tasdiki işlemlerinden noter harcı alınmayacaktır.

4-Tacirler arasında ipotek tesis işlemlerinde hesaplanan tapu harcının %50 ‘sinin alınması sağlanmıştır.

Bankalar , finansman şirketleri gibi tüm ticari işletmelerin tacirlerle yapacağı ipotek tesis işlemlerinde nispi tapu harcının yarısı uygulanacaktır.

EMLAK VERGİSİ VE BELEDİYE GELİRLERİ KANUNLARINDA YAPILAN DÜZENLEMELER
1-Yatırım teşvik  belgesi kapsamında inşa edilen binaların inşalarının sona erdiği tarihi takip eden yıldan itibaren 5 yıl süre ile emlak vergisi alınmayacaktır.

Uygulama 01.01.2017  tarihinden itibaren geçerli olacaktır. Buna göre , yatırım belgesi kapsamında örneğin 2012 yılında inşa edilen binadan da 2017 yılında emlak vergisi alınmayacaktır.

2-Yatırım Teşvik Begesi kapsamında yapılan yatırımlar için iktisap olunan veya tahsis olunan arazilerden yatırım teşvik belgesi süresinde emlak vergisi alınmayacaktır.

Uygulama 1.1.2017 tarihinden itibaren gerekli olacaktır.

3-Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında inşa edilen binalardan Belediyelerce Bina İnşaat Harcı alınmayacaktır.

4-Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında inşa edilen yapı ve tesisler Belediye Gelirleri Kanununun 80.nci maddesinde sayılan ve imar mevzuatı gereğince uygulanan harçlar tahsil edilmeyecektir.

6728 Sayılı Yasa’ya ulaşmak için tıklayınız.

Bilgilerinize Sunulur.

Saygılarımızla

GÜRELİ YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK

VE BAĞIMSIZ DENETİM HİZMETLERİ A.Ş.